مصاحبه عضو مرکز تحقيقات طب پيشگيري و سلامت جمعيت دانشگاه علوم پزشکي ايران با خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران (ايرنا)
با خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران (ايرنا)
امروزه کاهش هزينههاي درماني يک چالش چند وجهي براي پرداخت کنندگان محسوب مي شود که نيازمند استراتژيهاي خلاقانه و البته نوآورانه همانند ارائه طيف گستردهاي از خدمات بهداشتي-پيشگيرانه در برنامههاي کشور هستند.
همان گونه که مستحضريد، بيماريهاي غيرواگير قلبي-عروقي و انواع سرطان از علل مرگ و مير زودرس و کاهش اميد زندگي در ايران به حساب مي آيند.
فايده هاي اصلي مراقبت پيشگيرانه شامل:
* نداشتن علايم دردناک و دردناک يک بيماري مزمن
* جلوگيري از هزينه هاي پزشکي و يا هزينه هاي کمرشکن
* درمان آسانتر بيماريهاي مزمن
* افزايش طول و کيفيت عمر است.
ايده اصلي اين است که بتوانيم بيماري ها را با انواع غربالگري ها، پيش از اينکه مشکل ساز شوند، جلوگيري نماييم. اين امر هزينههاي مراقبت درماني را به شدت پايين نگه ميدارد.
البته در فرهنگ حاکم بر کشورمان افراد تا زماني که به بيماري مبتلا نشده اند، به فکر مراجعه به پزشک خود نمي افتند. در حقيقيت بسياري از آنها ضرورت و مزاياي مراقبتهاي پيشگيرانه را درک نکرده اند وظيفه ما پزشکان را در راستاي آموزش بيشتر و بيان مزايا در جهت تغيير اين رويکرد و فرهنگ سنتي را پر رنگ تر نشان مي دهد.
اين مورد بيشتر در مورد جوانان و ميانسالان که به اندازه افراد مسن نگران وضعيت سلامتي خود نيستند صادق مي باشد.
انجام خدمات پيشگيرانه باليني، مانند غربالگري بيماريها، راهکار اصلي ارتقاي سلامت در جامعه محسوب مي شود. اين خدمات با تشخيص زودهنگام خطر ناتواني، مرگ زودرس و هزينههاي مراقبتهاي پزشکي را به طور قابل ملاحظه اي کاهش ميدهد. با اين حال، عليرغم اين واقعيت ها، در کشورمان اين گونه خدمات تاکنون توسط بيمه هاي مراقبتهاي سلامتي تحت پوشش قرار نگرفته و از تجربه کشورهاي موفق و پيشرو در جهت کاهش هاي هزينه هاي روزافزون حوزه سلامت بهره اي گرفته نشده است. به عبارتي انجام آزمونهاي غربالگري مناسب براي بيماريهاي مزمن، بهترين روش براي شناسايي يا پيشگيري از آنهاست. به عنوان مثال، غربالگري سرطان روده بزرگ در سن ?? سالگي يکي از مؤثرترين اقدامات جهت کاهش خطر ابتلا به اين بيماري مي باشد. حال نکته مهم اينجاست که با وجود تاثير بالقوه مؤثر در اين تست غربالگري، تنها ?? % از بزرگسالان در سراسر دنيا در سن ?? تا ?? سال و کمتر از ??% بزرگسالان در غربالگري سرطان روده بزرگ قرار دارند و ديگر خدمات پيشگيرانه باليني براي شان انجام مي گردد. در واقع، افزايش تعداد افرادي که از اين اقدامات سود ميبرند و به خدمات پيشگيرانه باليني دسترسي دارند همچنان يک چالش بزرگ براي سلامت عمومي محسوب مي شود.
نکته حائز اهميت اين است که وجود سرطان پستان، روده بزرگ، بيماريهاي قلبي-عروقي و ديگر مشکلات پزشکي در بستگان نزديک ممکن است زمانبندي تستهاي غربالگري را تغيير دهد و نيازمند مشورت با درمانگرتان مي باشد.
يک نمونه موفق از تغيير صنعت درمان به مدلهاي بازپرداخت مبتني بر ارزش، اهميت واکسيناسيون به عنوان يک استراتژي مراقبت پيشگيرانه مقرونبهصرفه در کشورمان بوده است که توانست پيامدهاي سلامت بيماران آسيبپذير را بهبود بخشد.
عوامل خطر قابل پيشگيري مانند اجتناب از مصرف دخانيات، حفظ تغذيه و وزن مناسب و انجام ورزش منظم ميتواند به طور قابلتوجهي شانس افراد براي ابتلا به بيماري يا مرگ زودرس کاهش دهد.همچنين پزشک متخصص طب پيشگيري و اجتماعي ميتواند با معرفي استراتژيهاي مفيد زندگي سالم کمک کند تا اين عوامل خطر را حذف و يا کاهش دهند.
البته ممکن است افراد قادر به کنترل همه اين شرايط نباشند، اما انجام حتي بخشي اين دستورالعملهاي مراقبت پيشگيرانه مي تواند احتمال بيماري وخيم را بسيار کم نموده و علائم را به شدت کاهش دهد.
نتيجه مطالعات متعدد نشان مي دهد که آموزش جهت تغيير رفتارهاي ناسالم بايستي براي کودکان زير سنين مدرسه آغاز شده و در محيطهاي کاري توسعه پيدا کند.
در واقع، مراقبت پيشگيرانه مهمترين قدم براي مديريت حوزه سلامت است. چرا که بسياري از عوامل خطرساز اصلي مرگ و مير زودرس قابل پيشگيري هستند. تخصص طب پيشگيري و اجتماعي، مي تواند با تشخيص زودهنگام و انجام مداخلات لازم به کاهش عوامل خطر، عوارض بيماري و البته ارتقاء سلامت جمعيت منجر ميشود.
بسيار اميد است تا با استمرار در اين تغيير ديدگاه وزير محترم از درمان به بهداشت، شاهد بهبود مؤثر سلامت جسم و روان هموطنان عزيزمان باشيم.